Eşdeğer Mansiyon Ödül, SteelPRO 2019 Çelik Yapı Tasarımı Öğrenci Yarışması
Tasarım Ekibi : M.Bahadırcan Günay, Abdullah Kahraman, Fatih Mat
Nerede, ne zaman, hangi büyüklükte, nasıl ve ne türde meydana geleceği bilinmeyen afetler, var oldukları ilk günden bu yana insan topluluklarının can ve mal güvenliğine yönelmiş en büyük tehlikedir. (Press and Hamilton, 1999: 1927) Günümüzde bu tehlikeler iklim değişikliği, artan kent nüfusu ve plansız yapılaşmalarla daha da yıkıcı hale gelmektedir.
Türkiye’ de afetlerden etkilenen birincil dereceli bir ülke. Afet riskinin yanında geçmiş tarihindeki afetle mücadele karneside zayıf durumda. Yüzyılın afeti olarak anılan Marmara Depremi’nde insanlara acil müdahaleler yapılamamış, lojistik destek verilememiş ve profesyonel yardım ancak 1 gün sonra ulaştırılabilmiştir ki afette hız ve kesintisiz yardım binlerce kurtarılan hayat demektir.
Afet sonrasında bu problemlerin yaşanmasındaki nedenlerin en başında ulaşım gelmektedir. Çünkü yollar özellikle afet anı ve sonrasında hayati öneme sahiptir. Bu bağlamda yollar, afetlerden hemen sonra acil olarak gerekli olan kurtarma, tahliye, tıbbi yardım, bilgi toplama vb. konularda önemli rol oynar.*Afet sonrasında profesyonel yardımların ve ekipmanların afet alanlarına ulaşamaması binlerce insanın daha yaşam mücadelesini kaybetmesine neden olmaktadır.
BYPASS
BYPASS Sistemi dünyanın herhangi bir kentinde yaşanan afetler sonrasında farklı çözüm teknikleriyle insanlara yardım ulaşmasında köprü olacaktır. Sistemin uygulanacak pilot kenti; Türkiye’de geçmişte ve günümüzde afetlerden en çok hasar gören, en problemli ve bu problemlere bir çözüm üretemeyen, Türkiye’nin ekonomik ve insan merkezi olan İstanbul seçildi. BYPASS afet sonrasında köprü ve ulaşım hatları üzerinde oluşabilecek sorunları bypasslayarak acil yardımların hızlı ve kesintisiz bir şekilde afetzedelere ulaştırmak ve onları hayatta tutmaya destek olabilmek için tasarlandı.
KURGU
BYPASS İBB’nin lojistik merkezinde herhangi bir afet durumuna karşı hazır halde bekletilmektedir**. Afet olduktan sonra AKOM’un belirlediği noktalara iki adet ağır yük helikopterinin yardımıyla ulaştırılır. Belirlenen hasar almış noktalara ulaştığında hidrolik sistemin yardımıyla havada açılmaya başlar ve açılma işlemi bittikten sonra yıkılan ya da hasar alan noktaya yerleştirilerek kullanıma hazır hale gelir. BYPASS havalanmaya başlayıp yerleştirilmesi toplamda maksimum 45 dk olacak şekilde tasarlandı.***
İŞLEV
Sistemin ana amacı acil yardımın afet alanlarına kesintisiz bir şekilde ulaşmasını sağlamak. Bunun yanında sistem, altındaki alanıda değerlendirmek üzerine düşünüldü. Hızlı kurulma özelliği sayesinde köprünün alt tarafı sahra hastanesi, lojistik merkezi ya da geçiş amaçlı kullanılmaktadır. Köprü kapalı haldeyken iç hacminde çadır depolayabilmektedir. Açılma gerçekleştikten sonra bu çadırlar çevrede bir merkez kurmak için dağıtılır. Köprü açıldıktan sonra alana sağlık malzemelerin de ulaşmasıyla köprünün mekan hacmi acil tıbbi yardıma uygun hale getirilir. BYPASS’ın Sahra hastanesine dönüştürülmesinin sebebi; bu hastanelerin kurulma süresinin afetten sonra uzun bir vakit alması ve normal hastahanelerinde acil müdahale yapma imkanın zor hale gelmesidir.
TAŞIYICI SİSTEM
Köprünün mevcut formu az malzeme kullanarak hafif ve taşınabilir bir köprü tasarlamamıza olanak verdi. Bu forma katlanabilme özelliği sağlayabilmek için birleşim yerleri özel olarak tasarlandı. Tasarımda iç hacmin kullanılabilmesi için düzlem kafes tercih edildi. Katlanıp taşınabilecek ağırlıkta olan köprü kurulduktan sonra denge sağlayabilmesi için de yerle bağlantısı olan noktalarına sismik izolatörler yerleştirilmesi önerildi.
KAYNAKÇA
[1] https://ourworldindata.org/natural-disasters#
[2] WorldRiskReport2014 / http://weltrisikobericht.de/wp-content/uploads/2016/08/WorldRiskReport_2014.pdf
[3] WorldRiskReport2012 / http://weltrisikobericht.de/wp-content/uploads/2016/08/WorldRiskReport_2012.pdf
[4] http://thinkhazard.org/en/report/249-turkey/CF
[5] Türkiye’de Afetlerde Karşılaşılan Sorunlar, Doç. Dr. Abdullah YILMAZ, s.76
[6] http://thinkhazard.org/en/report/3056-turkey-istanbul/CF
[7] Türkiye’de Afetlerde Karşılaşılan Sorunlar, Doç. Dr. Abdullah YILMAZ, s.63
[8] İstanbul’da Afet Yönetimi ve Acil Ulaşım Yollarının Değerlendirmesi, Mesture Aysan Buldurur, Hüseyin Kurucu, s.22
[9] İstanbul’da Afet Yönetimi ve Acil Ulaşım Yollarının Değerlendirmesi, Mesture Aysan Buldurur, Hüseyin Kurucu, s.23
Comments